Due to this review being about a Dutch play, this review will only be in Dutch.
Toen ik op de middelbare school eindexamen deed moest ik 30 boeken lezen voor mijn Nederlandse leeslijst. De meeste boeken die we lazen vond ik vrij oninteressant, zelf Mulisch De aanslag vond ik vanaf het tweede hoofdstuk zo saai dat ik hem inruilde voor het 900 pagina's tellende, maar zoveel boeiendere De ontdekking van de hemel. Tot we bij het lezen van De donkere kamer van Damokles van Willem Frederik Hermans aankwamen. Dat vond ik een heerlijk lezend en spannend boek. Vrijdag ging ik naar de voorstelling van Hummelinck Stuurman Theaterbureau.
In De donkere kamer van Damokles volgen we Osewoudt (Hein van der Heijden), een sigarenwinkelier uit Voorschoten. Hij is getrouwd met zijn nicht Ria (Annick Boer), die inmiddels een relatie heeft met de slagerszoon en NSB'er Turlings (Michel Sluysmans). Osewoudt's moeder heeft in een vlaag van waanzin Osewoudt's vader vermoord en verblijft gedurende Osewoudt's pubertijd in een inrichting. Als hij zijn vader's sigarenwinkel voort zet komt zijn moeder bij hem en Ria in huis wonen. In 1940 staat bij het invallen van de avond ineens de duistere Dorbeck (Rob Das) bij hem in de winkel. Hij vraagt hem of hij een echte vaderlander is en of hij een fotorolletje voor hem kan ontwikkelen. Dorbeck lijkt op Osewoudt als een tweelingbroer met een andere haarkleur en houding en Osewoudt vindt het maar wat spannend om mee te werken aan een verzetsdaad. Tijdens het ontwikkelen komt Ria de donkere kamer binnen en verpest het fotorolletje. Enige dagen later is Dorbeck terug. Het rolletje was een valstrik voor het verzet, en dus per definitie waardeloos, geweest en hij geeft Osewoudt een ander rolletje om te ontwikkelen. Vervolgens laat hij jaren niets van zich horen.
 |
| Dorbeck (Rob Das) en Osewoudt (Hein van der Heijden) |
Pas in 1945 komt hij opnieuw naar de winkel om Osewoudt een opdracht te geven. Hij moet met ene Marianne (Randy Fokke) een klus klaren in Lagendaal, het liquideren van een verrader. Er volgen andere opdrachten en als het zuiden van Nederland bevrijdt is weet Osewoudt, verkleed als vrouw, de grens over te steken naar bevrijd gebied. Daar aangekomen meldt hij zich bij de autoriteiten. Hij wordt direct ingerekend omdat hij wordt gezien als de moordenaar van een aantal verzetsmensen. Alles wat hij dacht als verzetsheld te hebben uitgevoerd lijkt zich nu tegen hem te keren, Dorbeck is nergens te vinden en iedereen die in zijn voordeel zou kunnen getuigen is overleden. Maar Osewoudt's Leica, met daarin een filmrolletje met een foto van hem en Dorbeck moet nog ergens liggen.
 |
| Osewoudt (Hein van der Heijden) en zijn ondervrager (Victor Löw) |
In de voorstelling is er voor gekozen om het verhaal uit de doeken te doen terwijl Osewoudt zijn verhaal vertelt aan zijn ondervragers in bevrijdt Nederland. Daardoor wordt het geheel een raamvertelling en het verrassingselement uit de roman verdwijnt daardoor. De voorstelling begint met de vraag of Osewoudt nu een oorlogsmisdadiger of een verzetsheld is, terwijl die vraag in de roman langzaam stap voor stap wordt opgeroepen. De diepere vraag van wat goed is en wat fout en hoe het mogelijk is om hier tussen een grens te bepalen blijft in de voorstelling wel recht overeind staan. Annick Boer zorgt in de rol van Ria voor de nodige grappige momenten en Victor Löw, die de ondervrager van Osewoudt speelt, weet de spanning goed op te bouwen.
Het decor (Marc Heinz) is effectief, niet onnodig ingewikkeld en de referentie aan een camera is leuk al wordt dit enkel aan het begin ingezet. De voorstelling wist mij niet te overtuigen omdat de sfeer van chaotische gedachten naar mijn mening te groot is. De voorstelling heeft geen pauze en wanneer de voorstelling is afgelopen heb ik het gevoel dat de voorstelling nog op gang moest komen. Mijn voorkeur gaat bij de De donkere kamer van Damokles dus niet uit naar mijn favoriete medium theater, maar naar het boek. Mijn vriend las het boek nog niet en was een stuk positiever over de voorstelling. En mijn conclusie is dan ook dat de voorstelling meer besteed is aan mensen die connotaties van de roman (nog) niet met zich meenemen.
De donkere kamer van Damokles is nog tot en met 1 februari in 5 plaatsen in Nederland te zien. Klik hier voor de speellijst.
Scènefotografie: Ben van Duin
No comments:
Post a Comment